Tansiyon Krizi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tansiyonun çok yüksek değerlere çıkması ve belirtiler göstermeye başlaması durumunda karşılaşılan hipertansif kriz olarak adlandırılan durum, genellikle 180/110 mmHg ve üzerindeki tansiyon değerlerinde ortaya çıkar. Ancak her yüksek tansiyon kriz anlamına gelmez. Önemli olan nokta, tansiyonun ani bir şekilde yükselmesi ve vücuda zarar vermeye başlamasıdır.
Kriz Belirtileri Nelerdir?
Aşağıdaki belirtiler, yüksek tansiyonun organlara zarar vermeye başladığını gösterir:
- Baş dönmesi
- Göğüs ağrısı veya baskı hissi
- Görmede bulanıklık, çift görme
- Konuşma bozukluğu, kafa karışıklığı
- Bulantı, kusma
- Burun kanaması
- Nefes darlığı
- Bacaklarda şişlik
Eğer bu belirtilerle birlikte tansiyon değerleri çok yüksekse, durum acil bir hâl almış olabilir ve hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Kriz Anında Yapılmaması Gerekenler
En sık yapılan 7 hata şunlardır:
- Tansiyonu ani bir şekilde düşürmeye çalışmak
- Başkasının tansiyon ilacını almak
- Şekerli veya tuzlu gıdalarla tansiyonu dengelemeye çalışmak
- Üst üste ilaç kullanmak
- Yatar pozisyonda uzun süre kalmak
- Ağrı kesici veya sakinleştirici almak
- Durumu ciddiye almamak ve beklemek
Bu hatalar, inme veya kalp krizi riskini artırabilir.
Sonuç: Bilgi Panikten Daha Önemlidir
Tansiyon krizine doğru müdahalenin en etkili yolu, paniğe kapılmadan doğru adımları bilmektir. Her yüksek tansiyon kriz anlamına gelmez ancak belirtilerle birlikte seyreden yüksek tansiyon ihmal edilmemelidir. Doğru evde takip, zamanında sağlık kuruluşuna başvuru ve ilaç düzeninin bozulmaması hayati öneme sahiptir.
Tansiyonu Doğru Yorumlamak
Bazı hastalar 180/100 çıkınca hemen paniklerken, bazıları 200/110 değerini hafife alabilir. Oysa vücut her yükselişi tolere edemez. Kriz eşiği kişiden kişiye değişir. Bu nedenle belirtiler, hız, eşlik eden hastalık ve önceki ölçümler değerlendirilmelidir.
Evde Tansiyonu Nasıl Düşürebiliriz?
Ani yükselme durumunda panik yapmadan şu adımlar önerilir:
- Yavaş ve derin nefes almak
- Karanlık ve sessiz bir odada dinlenmek
- Kol veya bacakları sıcak tutmak
- Doktorun tavsiyesi üzerine ilaç kullanmak
- Tansiyonu 30 dakika sonra tekrar ölçmek
Tansiyonu aniden düşürmeye çalışmak risklidir ve beyin ile kalp için tehlike arz eder.
Evde Beklenebilecek Durumlar Nelerdir?
Eğer tansiyon 160-170/95-100 mmHg civarındaysa ve hastada belirti yoksa, evde kontrollü bir şekilde beklemek uygun olabilir.
- Sessiz bir odada oturmak
- Ayakları uzatarak dinlenmek
- Önceki ilacı almak
- 30 dakika sonra tekrar ölçüm yapmak
Ani belirtiler veya yüksek tansiyon durumunda beklemek tehlikeli olabilir.
Kriz Riskini Artıran Faktörler
– İlaçlarını düzensiz kullanan tansiyon hastaları
– Stres, kaygı veya korku atağı yaşayanlar
– Uykusuzluk, ağrı veya sıvı kaybı olanlar
– Aşırı tuz, kafein ya da alkol tüketenler
– Böbrek hastalığı veya kalp yetersizliği olanlar
Bu kişilerin tansiyonları ani dalgalanmalara daha açıktır ve dolayısıyla herkesin başına kriz gelebilir.